Rozliczenie dochodów zagranicznych to obowiązek każdego polskiego rezydenta podatkowego, który uzyskał przychody poza granicami kraju. W praktyce oznacza to, że osoba mieszkająca na stałe w Polsce, ale pracująca np. w Niemczech czy Holandii, musi uwzględnić te dochody w rocznym zeznaniu podatkowym. Podstawowym formularzem do tego celu jest PIT-36/ZG, który umożliwia zastosowanie metody unikania podwójnego opodatkowania zgodnej z umowami międzynarodowymi.

Prawidłowe wypełnienie tego dokumentu pozwala uniknąć błędów, opóźnień i ewentualnych wezwań ze strony urzędu skarbowego. Proces może wydawać się skomplikowany, ale po zrozumieniu zasad jest w pełni logiczny i przejrzysty.

Kto musi złożyć PIT-36/ZG?

Deklarację PIT-36/ZG składają osoby, które w danym roku podatkowym:

• uzyskały dochody za granicą,
• są polskimi rezydentami podatkowymi (czyli posiadają centrum interesów życiowych w Polsce lub przebywają tu powyżej 183 dni w roku),
• muszą wykazać dochody z różnych krajów, np. z pracy, działalności gospodarczej lub najmu.

Złożenie tego formularza jest obowiązkowe nawet wtedy, gdy dochód został już opodatkowany w kraju, w którym został uzyskany. Polska, jako kraj rezydencji, wymaga jego wykazania w celu zastosowania właściwej metody unikania podwójnego opodatkowania.

Czym jest formularz PIT-36/ZG?

PIT-36/ZG to załącznik do głównego formularza PIT-36, w którym wykazuje się dochody uzyskane poza terytorium Polski. Każdy kraj, z którego pochodzi dochód, musi być rozliczony w osobnym załączniku.

Formularz zawiera informacje dotyczące:

• rodzaju źródła dochodu (np. praca, działalność gospodarcza, najem),
• kwoty przychodu, kosztów uzyskania przychodu i zaliczek na podatek,
• waluty, w której osiągnięto dochód, oraz sposobu przeliczenia jej na złote,
• zastosowanej metody unikania podwójnego opodatkowania.

Metody unikania podwójnego opodatkowania

Polska ma podpisane umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania z większością państw europejskich. W zależności od kraju, z którego pochodzi dochód, stosuje się jedną z dwóch metod:

1. Metoda wyłączenia z progresją – stosowana m.in. w przypadku pracy w Niemczech. Dochód uzyskany za granicą jest zwolniony z opodatkowania w Polsce, ale wpływa na ustalenie stopy procentowej, która dotyczy dochodów uzyskanych w kraju.

2. Metoda proporcjonalnego odliczenia – obowiązuje np. przy dochodach z Holandii. W tym przypadku podatek zapłacony za granicą można odliczyć od podatku należnego w Polsce, jednak nie więcej niż w proporcji do całości dochodu.

Właściwe zastosowanie metody ma kluczowe znaczenie dla końcowego wyniku rozliczenia.

Dochody z Niemiec – jak rozliczyć w Polsce

W przypadku pracy w Niemczech obowiązuje metoda wyłączenia z progresją. Dochody osiągnięte w tym kraju należy wykazać w załączniku PIT/ZG, ale nie są one ponownie opodatkowane w Polsce.

Jednocześnie osoba pracująca w Niemczech ma możliwość ubiegania się o zwrot podatku z Niemiec, jeśli w ciągu roku została pobrana nadmierna zaliczka na podatek. Proces ten jest niezależny od obowiązku złożenia PIT-36/ZG w Polsce, ale obie procedury mogą się wzajemnie uzupełniać.

Ważne jest również, że pracownik zatrudniony legalnie w Niemczech może korzystać z dodatkowych świadczeń rodzinnych, takich jak kindergeld. Aby jednak otrzymać ten zasiłek, należy wykazać legalne źródło dochodów i opłacone składki w niemieckim systemie podatkowym.

Dochody z Holandii – rozliczenie i odliczenie podatku

W przypadku dochodów z Holandii stosuje się metodę proporcjonalnego odliczenia. Oznacza to, że dochody uzyskane za granicą są opodatkowane w Polsce, ale podatek zapłacony w Holandii można odliczyć od należności wobec polskiego urzędu.

Podobnie jak w przypadku Niemiec, osoby pracujące w tym kraju mogą ubiegać się o zwrot podatku z Holandii. To ważny element, który pozwala uniknąć podwójnego obciążenia i zoptymalizować swoje rozliczenia podatkowe w obu państwach.

Freistellungsbescheinigung – znaczenie dla rozliczeń firm budowlanych

Osoby prowadzące działalność gospodarczą w Niemczech, zwłaszcza w sektorze budowlanym, powinny znać pojęcie freistellungsbescheinigung. To certyfikat zwalniający z obowiązku potrącania podatku u źródła (Bauabzugssteuer) przy realizacji usług budowlanych.

Dzięki temu dokumentowi niemiecki kontrahent nie potrąca 15% należności, co pozwala przedsiębiorcy na zachowanie pełnej płynności finansowej. Brak takiego zaświadczenia skutkuje koniecznością potrącenia i odprowadzenia podatku przez zleceniodawcę, co może utrudnić późniejsze rozliczenie w Polsce.

Jak krok po kroku wypełnić PIT-36/ZG?

Krok 1: Przygotuj dokumenty

Zanim przystąpisz do wypełniania formularza, zgromadź wszystkie dokumenty potwierdzające uzyskane dochody, np. roczne karty podatkowe (Lohnsteuerbescheinigung z Niemiec lub Jaaropgaaf z Holandii). Upewnij się, że zawierają one wszystkie dane potrzebne do przeliczenia walut i określenia zaliczek.

Krok 2: Wybierz odpowiedni załącznik dla kraju

Każdy kraj, z którego pochodzi dochód, wymaga osobnego załącznika PIT/ZG. Oznacza to, że jeżeli pracowałeś w dwóch państwach, musisz wypełnić dwa odrębne załączniki.

Krok 3: Wypełnij część przychodową

Wpisz rodzaj źródła dochodu (np. stosunek pracy, działalność gospodarcza, emerytura) oraz kwotę przychodu i kosztów jego uzyskania. Kwoty należy przeliczyć na złote według kursu średniego NBP z dnia uzyskania przychodu.

Krok 4: Zastosuj odpowiednią metodę

Zaznacz, jaka metoda unikania podwójnego opodatkowania dotyczy danego kraju – wyłączenia z progresją lub proporcjonalnego odliczenia.

Krok 5: Wpisz podatek zapłacony za granicą

W przypadku metody proporcjonalnego odliczenia (np. Holandia) należy podać kwotę podatku zapłaconego w tym kraju. Warto zachować kopię potwierdzenia wpłaty lub dokument z urzędu zagranicznego.

Krok 6: Zsumuj dochody

Po wypełnieniu wszystkich załączników ZG zsumuj dochody w głównym formularzu PIT-36. W ten sposób urząd skarbowy uwzględni łączny dochód, stosując właściwą metodę rozliczenia.

Krok 7: Sprawdź poprawność danych

Zanim złożysz zeznanie, dokładnie sprawdź wszystkie wprowadzone informacje – w tym numery identyfikacyjne, przeliczenia walut i kwoty podatku.

Częste błędy przy rozliczaniu PIT-36/ZG

Najczęstsze pomyłki dotyczą:

• niewskazania metody unikania podwójnego opodatkowania,
• błędnego przeliczenia waluty,
• pominięcia jednego z krajów, w których uzyskano dochód,
• nieprawidłowego wykazania zaliczek podatkowych.

Uniknięcie tych błędów pozwoli przyspieszyć proces i zmniejszyć ryzyko wezwań do korekty.

Kiedy złożyć PIT-36/ZG?

Deklarację należy złożyć do końca kwietnia roku następującego po roku podatkowym, którego dotyczy. Można to zrobić zarówno w formie papierowej, jak i elektronicznej przez e-Urząd Skarbowy. Warto pamiętać, że w przypadku osób, które rozliczają się wspólnie z małżonkiem, formularz PIT-36/ZG dotyczy każdego z małżonków oddzielnie.

Dlaczego warto rozliczyć dochody zagraniczne prawidłowo?

Prawidłowe rozliczenie zagranicznych przychodów to nie tylko obowiązek wobec urzędu skarbowego, ale także sposób na uniknięcie problemów w przyszłości. Poprawnie wypełniony PIT-36/ZG gwarantuje pełną zgodność z przepisami i chroni przed sankcjami.

Dzięki odpowiedniemu rozliczeniu można również uzyskać korzyści finansowe – np. w postaci zwrotu nadpłaconych podatków za granicą czy możliwości uwzględnienia ulg podatkowych przysługujących w Polsce.

Dochody z różnych krajów – jedna strategia

Coraz więcej Polaków pracuje w różnych państwach UE w ciągu jednego roku. Niezależnie od liczby krajów, z których pochodzi dochód, kluczowe jest, by wszystkie zostały prawidłowo wykazane w polskim zeznaniu.

Dzięki znajomości przepisów i poprawnemu zastosowaniu metod unikania podwójnego opodatkowania, rozliczenie może być szybkie, bezstresowe i w pełni zgodne z wymogami prawa.